Abut  Efendi Yalısı, Kandilli’de(http://www.degisti.com/index.php/archives/2507), Göksu Caddesi üzerinde yer alır.  Mimarı Garabet Balyan‘dır. 1835-1855 yılları arasında inşaa edilen yapının ilk sahibi, dönemin bankerlerinden  Altunizade Necip Bey’dir.

Necip Bey Dolmabahçe Sarayı’nın(http://www.degisti.com/index.php/archives/416) planından esinlenerek mimar Garabet Balyan’a bu yalıyı yaptırmıştır. Daha sonra yalıda 40 yıl boyunca Baron Vandeuvre ikamet etmiştir. Yalı 1900 yılında ipek tüccarı Mehmet Abut Efendi’nin mülkiyetine geçmiş, bu tarihten sonra da onun adıyla anılmaya başlamıştır. 1985′ de Salat yağlarının sahibi İsmail Özdoyuran’ın satın aldığı yalı,1985-1989 arasında kapsamlı bir onarım görmüştür.

İki katlı ve ahşap bir yapı olan Abut Efendi Yalısı , ana binasının yanı sıra, servis mekanları, iki kayıkhane ve bir de deniz hamamının yer aldığı kagir bodrum katından oluşmaktadır. Ayrıca giriş avlusunun altına doğru uzanan üçüncü bir kayıkhanesi daha vardır. 270 m²’ lik orta büyüklükte tek bir yapı içinde, fonksiyon ayrılığı ve aynı zamanda birliği gösteren, orjinal bir plana sahiptir. Salonları, sofaları, odaları, merdivenleri ve balkonları bir arada, aynı plan düzeni içerisinde yerleştirilmiştir. Binada toplam 18 oda ve  2 sofa bulunmaktadır. Girişi alışılmışın dışında, batı yönündeki yan bahçedendir. Büyük bir selamlık sofası bulunmaktadır. Yapıda koridorların E biçiminde dolanması yeni bir uygulamadır. Balkon motifinin bir köşebalkonu biçimine dönüşmesi de bir diğer farklılıktır.

Abut Efendi Yalısı, yüksek bir yangın duvarıyla komşu Ferik İsmail Paşa Yalısı’ndan ayrılır. Yalının dekorasyonunda Beylerbeyi(http://www.degisti.com/index.php/archives/343) ve Dolmabahçe Sarayları tarzında yekpare, kabartma armalı ve yaldızlı süslemeler kullanılmıştır.

Gümüş ve Lale Devri  isimli televizyon dizilerinin burada çekilmesi dolayısıyla yalı son zamanlarda hem yerli turistlerin hem de Ortadoğu’dan gelen turistlerin ilgi odağı olmuştur.

Kaynakça:

O.Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri I Anadolu Yakası, Kültür A.Ş., İstanbul 2006, s.187,188.