Defterdar İbrahim Paşa Camii, Ortaköy ile Kuruçeşme arasında, Defterdarburnu’nda, deniz kenarında yer alır. Cami, banisi Defterdar İbrahim Paşa’nın adıyla anıldığı gibi “Defterdarburnu Mesciti” ve “İhmal Paşa Camii” olarak da bilinmektedir. 1661’de inşaa edilmiştir.

Merdivenli bir yoldan inilen caminin biri yukarıda; merdivenli yolun üzerinde, diğeri aşağıda; deniz kıyısında (kıble yönünde)olmak üzere iki kapısı vardır. Yukarıdaki kapıdan, abdest alma yerleri ve tuvaletlerin bulunduğu taşlığa, taşlıktan açılan bir kapıdandan da enlemesine dikdörtgen planlı son cemaat yerine girilir.

Defterdar İbrahim Paşa Camii fevkani, kagir bir yapı olup, kayıkhaneler üstünde ahşaptır. Harim giriş kapısı son cemaat yerinin sol kenarındadır. Kıble yönündeki harim kapısının üzerinde 1832–1833 tarihli celi talik hatla yazılmış, Antepli şair Ayni’nin II. Mahmut’a ait manzum tamir kitabesi bulunur. İkinci tamire ait olan yine talik hatla yazılmış, 1885–1886 tarihli on bir beyitlik manzum kitabe ise harim kapısı ile pencere arasındadır.

 Kare planlı olan harim, içeriye doğru açılan, iki kanatlı, düşey kayıtlı, üstü sabit büyük pencerelerle aydınlanmaktadır. Sağ duvarda üç, mihrabın bulunduğu kıble yönündeki duvarda iki, sol duvarda da iki pencere bulunur.

 Yapı kırma çatılı, dar köşeli saçaklıdır. Saçaklarda furuş vardır. Harimin işçiliği ile göz dolduran ahşap bir tavanla örtülmüştür. Yuvarlak kemerli mihrabını, iki yanında plastrlar sınırlar. Mihrabın içi  dalgalı perde ve asma kandil motifleriyle bezenmiştir. Bu süslenmeler arasında bir ayet kitabesi yer almaktadır.

1832–1833 yılındaki tamirde yerine konduğu düşünülen ahşap minberin iki yanına, iri ölçekte yapılmış yaldızlı bitkisel süslemeler aplike edilmiştir. Kuzeydoğu köşesinde ahşap vaaz kürsüsü yer alır. Hünkar mahfiline, son cemaat yerinin yan kapısının karşısından, oymalı korkuluklu ahşap bir merdivenle çıkılır. Bugün, son cemaat yerinin üstündeki kadınlar mahfili ile hünkar mahfili bitişiğindeki imam ve müezzin meşrutası, Vakıflar İdaresi tarafından iptal edilmiştir. Son cemaat yerinin sağ tarafındaki kapısından çıkılan ve kuzeybatı duvarının köşesinde yükselen taş minare, silindirik gövdeli ve tek şerefelidir. Taş külahının eteği, girlandlarla donatılmıştır. Girişi camii içinden olan minaresi, 1959-60 senelerinde çökme ihtimali olduğundan, kaidesine kadar yıktırılmış ve yeniden yaptırılmıştır.

Doğu kısmında küçük bir haziresi bulunan Defterdar İbrahim Paşa Camii, muhtelif zamanlarda tamir görmüştür. Caminin ilk tamiri Sultan II. Mahmut(1808–1839) devrinde 1833 yılında Bozcaadalı Hasan Paşa tarafından, ikincisi Sultan II. Abdulhamit (1886–1905) döneminde 1885 yılında gerçekleşmiştir. 1941 yılında Vakıflar İdaresi’nce onarılan camii, çatısı çökmüş, sıvaları çatlamış, ahşap dış cephesi parçalara ayrılmış  harap bir haldeyken 2011 yılında kapsamlı bir şekilde restore edilmiş ve bugünkü görünümüne kavuşmuştur.

Kaynakça:

Beşiktaş Müftülüğü Web Sitesi