Koca Sinan Paşa Türbesi, Çarşıkapı’da Yeniçeriler Caddesi ile Bileyiciler Sokağı’nın kesiştiği noktada yer alır. 1593 yılında  Mimar Davut Ağa tarafından, Koca Sinan Paşa Külliyesi’nin haziresine inşaa edilmiştir.

Koca Sinan Paşa, Enderun’dan yetişmiş,sarayda Çeşnigirbaşı görevinde bulunmuş, Mirimiran olmuş ve ardından Erzurum, Halep, Mısır Beylerbeyliğine tayin edilmiştir. Yemen’i fethettiği için kendisine “Yemen Fatihi” unvanı ile vezirlik rütbesi verilen paşa, Tunus’u fethettikten sonra Serdar ve Sadrazam olmuştur. Bu dönemde yaşından dolayı kendisine ”Koca Sinan Paşa” denilen Sinan Paşa, II. Selim Han(1566–1574), III. Murat Han(1574–1595), III. Mehmet Han(1595–1603) dönemlerinde olmak üzere, beş defa sadrazamlık yapmıştır. 1596 yılında ölen Koca Sinan Paşa, kendi adına yaptırdığı külliyesi içindeki türbeye defnedilmiştir.

Koca Sinan Paşa Külliyesi’nin en gösterişli yapısı olan Koca Sinan Paşa Türbesi, dıştan on altıgen, içten sekizgen planlıdır. Üzeri, dalgalı saçaklı,on altıgen kasnaklı sivri bir kubbe ile örtülüdür. Kesme taştan yapılmış olan türbenin giriş kapısı önünde, zarif beş mermer sütunun taşıdığı üzeri meyilli bir revak bulunmaktadır. Sütunlar kaş kemere benzeyen dilimli kemerlerle birbirine bağlanmış, ayrıca köşelere de sütunlar yerleştirilmiştir.

Her cephesinde altlı üstlü ikişer sıra pencere bulunan türbe, dıştan oldukça hareketli bir görünüme sahiptir. Alt sıradaki pencereler, dikdörtgen formlu ve demir parmaklıklıdır. Üzerleri sivri kemerli, geometrik motifli pencerelerle hareketlendirilmiştir. İki renk taşla örülmüş 16 adet üst pencereden yarısı atlamalı olarak sağır bırakılmıştır. Bunların üzerinde, tüm cepheyi çepeçevre dolanan mukarnaslı bir kuşak ile palmetli bir friz yer alır.

Yuvarlak kemerli mermer söveli bir kapıdan girilen türbenin kitabe yeri boş bırakılmıştır. Yapının içerisinde dikkati çeken bir bezeme bulunmamaktadır. Yalnızca kubbe içerisine sülüs yazı ile Zümer suresinin 53. ayeti yazılmıştır. Bunun dışında kalan yüzeyler kıvrık dal ve bitkilerle tezyin edilmiştir. Bu bezeme kubbenin ortasından kubbe eteğine kadar devam etmektedir.

Türbe içerisinde Koca Sinan Paşa’nın sandukası dışında iki adet daha ahşap sanduka ve biri kitabeli iki mermer çocuk lahdi bulunmaktadır. Üzerleinde kitabe bulunmadığından bu sandukaların kime ait oldukları bilinmemektedir. Türbenin etrafı ve medrese ile ihata duvarı arasında kalan bahçe, XVIII. yüzyılda hazire haline getirilmiştir. Hazirede dönemin önemli kişilerine ait mezar taşları bulunmaktadır.

Koca Sinan Paşa Külliyesi, 1865 Hocapaşa yangınından sonra, ayrıca 1973-1974 ve 2011 yıllarında restore edilmiştir. Türbe İstanbul Türbeler Müdürlüğü’ne bağlı olup, ziyarete açıktır.

Kaynakça:

tdvislamansiklopedisi.org

fatih.bel.tr