Faik Bey Yalısı – Pakize Hanım Yalısı, Yeniköy(http://www.degisti.com/index.php/archives/1828) İstinye arasında, Köybaşı Caddesi’nde yer alır. Kimin tarafından yaptırıldığı bilinmeyen ve XIX.y.y’ın sonlarına ait olan yalı, Gümüşhane Mutasarrıfı Faik Bey’in mülkiyetine geçtikten sonra “Faik Bey Yalısı” olarak tanınmıştır. Sonraki sahibi Pakize Hanım’ın adıyla da anılan yalı, bugün Erbil ailesine aittir.

Neoklasik üslupta, kargir su basman üzerine, ahşap üç katlı olarak inşaa edilen yalıda, odalar denize yönelik orta salonun etrafında sıralanmıştır.

Simetrik ve dikdörtgen planlı sahilhanenin, alt katının ve çatı katının cephe görünümleri diğer katlardan farklıdır. Zemin katın deniz cephesindeki sekiz penceresi, diğer katlardaki pencerelere göre ufak tutulmuştur. İkinci ve üçüncü katın hafif yuvarlak kemerli dikdörtgen pencereleri, tüm cepheyi kaplamaktadır. Çatı katının dikdörtgen söveli altı penceresinden, ortadaki iki tanesi bir balkonla içeri alınmıştır. Frontonlu çatılı, kornişli, dört kolonlu, kaş kemerli bu balkon, yalının deniz cephesindeki tek balkonudur. Çatının tam ortasındaki ışıklık odası, cihannümayı andırmaktadır.

1969 yılında Anıtlar Kurulu tarafından, yalının tarihi olmadığı yönünde şaşırtıcı bir karar alınmıştır. 1980 yılında yalı, her katı ikişer daireden oluşan üç katlı bir apartmana çevrilmiştir.

Faik Bey-Pakize Hanım Yalısı hakkında Behçet Ünsal, “Caddeden set set bir bahçeden inilerek iki yandan yalıya giriliyordu. Birinci katta dört merdivenli bir planı ile ayrıcalıklı bir şema çizmekte idi…1980’de içi boşaltılıp katları iki daireli betonarme apartmana çevrildi…” demiştir.

Kaynakça:

O.Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri

Ş. Sami Mahmut, İstanbul’un 100 Yalısı