Palazzo Corpi-Eski Amerikan Başkonsolosluğu-Soho House İstanbul, Beyoğlu’nda Meşrutiyet Caddesi üzerinde yer alır. Cenevizli  Ignacé Corpi tarafından 1873 yılında yaptırılan binanın mimarı Giacomo Leoni’dir.

Corpi ailesinin son büyük bankeri olan Ignacé Corpi, Said Duhani’nin anlattığına göre, Meşrutiyet Caddesi Müellif Sokak’ta kız kardeşi ile beraber yaşıyordu.  Kız kardeşinin evlenmesinden sonra oturdukları evden ayrılmaya karar veren Corpi, çok uzakta değil, sadece otuz-kırk adım ileride kendisi ve kız kardeşinin ailesi için bir saray inşaa ettirmeye karar verdi.

Tepebaşı, Osmanlı döneminde “Petits Champs des Mort” yani “Küçük Mezarlık” olarak anılırdı. Corpi’nin sarayını inşaa ettirdiği Meşrutiyet Caddesi de o yıllarda Kabristan Sokağı adıyla biliniyordu.Sarayın inşaası için İtalya’dan Mimar Giacomo Leoni İstanbul’a davet edildi. Bir rivayete göre Leoni İstanbul’a geldiğinde Levanten Mimar Georgio Stampa ile işbirliği yapmış ve Corpi Sarayı’nın inşaasını bu iki mimar beraber üstlenmişlerdi.

İnşaası dokuz yıl süren ve Viyana tarzına yakın olan saray, birliğini henüz sağlamış İtalya’nın, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu hakimiyeti altında kalmış mimari anlayışını yansıtıyordu. Buna karşın üzerinde taşıdığı sembollerle saray, İtalyan kültürüne daha yakındı ve Corpi ailesinin soylu geçmişine göndermeler yapıyordu. Cephede dört payenin taşıdığı kemerlerin kilit taşları aslan başı iken, balkon kemerlerinin kilit taşları Merkür başıydı. Dökme demirden merdiven korkuluklarına ise Corpi ailesinin ambleminden esinlenilen ejderha figürleri işlenmişti. Sarayın yüksek tavanlarını süsleyen fresklerde Apollo, Bacchus gibi mitolojik tanrılar resmedilmiş ve bunlar yine İtalya’dan getirilen sanatçılar tarafından yapılmıştı. Sarayın en ilgi toplayan duvar resmi; yemek salonunda yer alan ve doğal büyüklüğünde betimlenmiş olan Son Akşam Yemeği sahnesiydi.

Ignacé Corpi, geniş ve bakımlı bahçeleri, büyüleyici Haliç(http://www.degisti.com/index.php/archives/5934) manzarasını gören mermer balkonları ile etkileyici bir yapı olan Corpi Sarayı’nda neredeyse hiç yaşayamadı denilebilir; çünkü inşaanın bittiği sene içinde vefat etti ve tüm serveti yeğenleri Bernardo ile Caterina’ya kaldı. Onlar da bu sarayda oturmayı tercih etmeyerek, binayı yeni göreve başlayan Mister Leishmann’ın nezdinde elçilik olarak kullanılmak üzere ABD’ye  kiraladılar. Bir müddet kiracı olarak sarayda çalışmalarını sürdüren Amerikan elçiliği, 1907 yılında sarayı satın aldı. Burası Amerikan diplomasi tarihi için de önemli bir yapıydı çünkü Amerika’nın sahip olduğu Avrupa’daki ilk, dünyada ise ikinci mülktü. 1910 yılında Amerikan elçiliği, konsolosluğun kullanımı için Haliç tarafına yeni bir ofis binası inşaa ettirdi. Bu yeni ofis binası da bir köprü ile elçilik sarayına bağlandı. Yeni yapıların mimarı, Washington Türkiye Büyükelçiliği binasını da inşaa eden George Oakley Totten idi. Totten,hem ofis binasının hem de sarayın ana giriş alınlığına Amerikan kartalı yerleştirmiştir. 1930’lu yıllarda puritan bir elçi hanımının, müstehcen bulduğu için badana ile kapattırdığı saraydaki mitolojik tasvirler ancak restorasyon sonrasında tekrar gün ışığına çıkartılabilmiştir.

Saray, Amerikan Büyükelçiliği’nin 1930’larda Ankara’ya taşınmasından sonra başkonsolosluk olarak kullanıldı. 2003 yılında başkonsolosluğun İstinye’deki yeni binasına taşınmasından sonra bir süre boş kalan Corpi Sarayı, 2008’de Bilgili Holding ve Doğuş Holding ortaklığına kiralandı.  Yapı sonrasında restore edilerek; “Soho House” olarak hizmet vermeye başladı.

Kaynakça:

turkish.turkey.usembassy.gov

yedirenkdergi.com

sohohouseistanbul.com