degisti.com

zamanla her şey değişir…

Taksim Maksemi

Taksim Maksemi

Taksim Maksemi, Taksim’de, İstiklal Caddesi’nin girişinde, sağ köşede yer alır. III.Ahmet döneminde(1703-1730), Boğaziçi’ndeki yerleşimlerin su sorununu çözmek amacıyla inşasına başlanan Taksim Maskemi, 1731-1732’de I.Mahmut zamanında tamamlanmıştır. Maksemin mimarı bilinmiyor olsa da, aynı yıl inşa edilmiş olan Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi’nin mimarı Kayserili Mustafa Ağa tarafından, yapılma olasılığı bulunmaktadır.

I.Mahmut ‘un yaptığı icraatlar içinde en önemlisi, İstanbul’un su sıkıntısına karşı önlemler almasıdır,ki Sultan I.Mahmut bu amaçla kenti sebil ve çeşmelerle donatmıştır. Maksem, suların toplanıp, evlere, hamamlara, çeşmelere taksim edildiği yerdir. Taksim semti de adını bu maksemden dolayı almıştır. Belgrat Ormanı Bentleri ve Bahçeköy’deki derelerden gelen sular, Taksim Maksemi’nde toplanıp dağıtılmıştır. Yapı, ilaveler ve düzeltmelerle son şeklini, 1839 yılında almıştır.

Küfeki taşından yapılmış, sivri külahlı, sekizgen yapı, piramidal, sekiz köşeli bir çatıya sahiptir. Yuvarlak kemerli kapısının bulunduğu cephe ile Taksim tarafına bakan çeşmenin yer aldığı cephe, birinci kat seviyesine kadar beyaz mermerle kaplanmıştır. Giriş kapısı üstünde bir kitabe yer almaktadır.Yine bu cephede üstte, yay kemerli bir pencere ve bu pencerenin iki yanında minik konsollar üzerine oturmuş, geleneksel Türk mimarisi üslubunda iki tane kuş köşkü vardır. Burada, küçük birer saray şeklinde inşa edilen kuş evlerine 15.ve 19.yy arasında Osmanlı mimarisinde oldukça sık rastlanmaktadır. Kuş evleri, bazı örneklerde duvarlara oyularak yapılmış, Taksim Maksemi gibi örneklerde ise duvar yüzeyine bir minyatür şeklinde kondurulmuşlardır.

Yapının dövme demirden şebekelere donatılmış dört penceresi vardır. Maksemin iki çeşmesi de I.Mahmut dönemine aittir. Bu çeşmelerden İstiklal Caddesi üzerinde yer alanı, günümüzde kullanılamaz durumdadır. Taksim Caddesi`ne bakan taraftaki,‘‘Herşeye su ile hayat verdik’’ anlamındaki ayet kitabesinin yer aldığı, ikinci çeşme de, bugün kullanılamamaktadır. Yapının iç mekanı iki katlıdır. Tabanı beyaz mermer kaplı maksemin, duvarları ve kubbesi klasik Türk nakışları ile bezenmiştir. Maksemin içerisinde de iki kitabe bulunmaktadır. Birisi, Cezayirli Hasan Paşa’ya aittir. Cezayirli Hasan Paşa, Topuzlu Bendi’nin duvarlarını yükselterek, suyun miktarının artmasını sağlamıştır. Diğer kitabe ise Sadrazam Yusuf Paşa’ya aittir. Yusuf Paşa da, maksemin katmanlarını arttırarak, suyun debisini yükseltmiştir.

Senelerce köhne bir görünüme sahip olan Taksim Maksemi (Tarihi Su Deposu), 2008 yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi adıyla hizmete açılmıştır.

eski_Taksim_Meydani_Taksim_Maksemi

 

 

Paylaşmak ister misiniz ?

Admin

Website:

One comment

Rahel

2014 yılında maksemin olduğu meydan, makalenizdeki ilk görsele ha gayret benzemek üzere. Taksim Sahrasında bir devemiz eksik. Bu gravürü sayenizde görmüş olduk. Teşekkürler.

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir