Kalender Kasrı, Tarabya(http://www.degisti.com/index.php/archives/7671) – Yeniköy(http://www.degisti.com/index.php/archives/1828) arasında yer alır.  Abdülaziz döneminde(1866-1875) mimar Ağos ve Sarkis Balyan’a inşaa ettirilmiştir. Daha önceleri kasrın yerinde,I. Ahmet döneminde(1605-1617) Sultanahmet Camiinin(http://www.degisti.com/index.php/archives/675) yapımında görev alan bina emirlerinden Kalender Çavuş’un bir sahil sarayı bulunmaktaydı. Ancak bu ahşap saray 17.yüzyılda yıkılmış, şehrin girişlerinin kontrolü ile görevli bostancıbaşılar için buraya bir kolluk binası yapılmıştır.

 3. Ahmet döneminde(1703-30) ise buraya bir biniş kasrı yapılmış ve çevresindeki bahçe, mesire olarak düzenlenmiştir. Patrona Halil Ayaklanması’ndan sonra ihmal edilen kasır, 18.yüzyılın ikinci yarısında,3.Selim zamanında yeniden restore edilmiştir. 2.Mahmut’un da en sevdiği mesire yerlerinden biri olan Kalender Kasrı,1828-1829’da  Rus savaşları sırasında,askeri kuvvetlerimizi gayretlendirmek için Sancağ-ı Şerif’in buraya getirilmesiyle farklı,ruhani bir kimlik kazanmıştır.

 Abdülaziz Han, döneminde bütün kasırları batılı tarzda yeniletirken Kalender Kasrı‘nı yıktırmış; iki katlı, kagir,cephe düzenlemesi ve mimari ayrıntılarda eklektik üslupta, iç mekanda geleneksel orta sofalı mimari plana sahip bugünkü yapıyı inşaa ettirmiştir.Padişah, 1864’de seyahat amacıyla İstanbul’a gelen III.Napolyon’un kuzeni Prens Muray’ı da burada ağırlmıştır. Abdülaziz ölünce(1876) yapı kaderine terk edilmiş, 1933′de Maarif Vekaletince alınıp orta okul olarak hizmete açılmıştır. 1939 yılında büyük bir yangın geçiren binanın, yangın sonrası sadece bodrumu,zemin katın duvarları ve balkon sütunları ayakta kalmıştır.

1967 yılına kadar metruk halde olan bina, 1967-1969 arasında,1.Ordu Komutanı Org.Cemal Tural’ın emri ile yenilenmiş ve Genelkurmaybaşkanlığı’na bağlı bir dinlenme tesis olmuştur. 1981 de tekrar onarılan yapı, dönemin cumhurbaşkanı tarafından konaklama amacıyla kullanılmıştır. Sahil yolu yapılırken denizden biraz içerde kalan yapı,bugün Kalender Orduevi’nin bir parçasıdır.

Kaynakça:

O.Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri II Avrupa Yakası, Kültür Yayınları A.ş., İstanbul 2006, s.153-157