Zeyrek Camii(Pantokrator Manastırı Kilisesi), Fatih ilçesi’ne bağlı Zeyrek’de, Sinanağa Mahallesi İbadethane Sokağı’nda, Haliç’e hakim bir set üzerinde  yer alan, Orta Bizans dönemine ait dini bir yapıdır. II. İoannes Komneneos (1118-1143)’un ilk eşi ve Macar Kralı Laszlo’nun kızı Eirene tarafından 1118 yılında inşaasına başlanmış olan kilise, İmparatoriçe Eirene’nin ölümünden sonra İoannes tarafından 1136’da bitirilmiştir.

Mimarının Nikeforos olduğu sütun başlıklarındaki monoğramlardan anlaşılmaktadır. Zeyrek Kilise Camii, Ayasofya’dan sonra İstanbul’da ayakta kalan en büyük kilisedir.

Galata Köprüsü, İstanbul’da Eminönü ile Karaköy arasında bulunan ve Haliç’in iki yakasını birbirine bağlayan köprüdür.

Tarih boyunca Haliç’in iki yakasını birleştiren birçok köprü yapılmıştır. Bizans tarihçileri, Haliç üzerindeki ilk köprünün I.Justinianus devrinde(6.y.y.) yapıldığını, adının “Aghios Khalinikos Köprüsü” olduğunu yazar. Yeri tam olarak bilinmemekle birlikte, 12 kemerden oluşan bu taş köprünün, Eyüp-Sütlüce arasında olduğu tahmin edilmektedir. Fatih Sultan Mehmet de İstanbul’un fethi sırasında Haliç’e bir köprü yaptırmıştır. Ayvansaray-Kasımpaşa arasındaki bu mobil köprü, 1453’de Konstantinopolis düştüğünde, orduların Altın Boynuz’un bir tarafından diğerine geçebilmesi için kullanılmıştır.

Daha sonra Sultan II.Beyazıt(1468-1512) Haliç üzerinde ilk kalıcı köprüyü kurma teşebbüsünde bulunmuş ve Leonardo da Vinci’den bir tasarım yapmasını istemiştir. Leonardo Da Vinci padişaha, tek açıklıklı, 240 metre uzunluğunda ve 24 metre genişliğinde bir Haliç Köprüsü tasarımı sunmuş ancak bu tasarım padişahın onayını alamayınca proje hayata geçirilememiştir. Köprü yapımı için Michelangelo’ ya da bir teklif götürülmüş fakat Michelangelo bu teklifi geri çevirmiştir.

Read More

Beşiktaş Yıldız’da yer alan Yıldız Saat Kulesi, Yıldız Saray kompleksine ait olan bir yapıdır. Hamidiye Camii’nin bahçesinde bulunması sebebiyle Hamidiye Saat Kulesi olarak da bilinen kule, giriş kapısı üzerinde bulunan tuğradan anlaşıldığı üzere, II. Abdülhamit tarafından 1889-1890 yılları arasında yaptırılmıştır. Osmanlı ve Neo-Gotik tarzda, köşeleri kırık dört cepheli(sekizgen) olarak inşaa edilen saat kulesinin mimarı Sarkis Balyan’dır.

 Abdülaziz Han tarafından yaptırılan Çırağan Sarayı, Beşiktaş’da(http://www.degisti.com/index.php/archives/2589) Çırağan Caddesi(http://www.degisti.com/index.php/archives/10699) üzerinde yer alır. Nikogos Balyan’ın tasarladığı, Sarkis Balyan’ın ve ortağı Kirkor Narsisyan’nın mimarlığını yaptığı saray, 1863-1871 yılları arasında inşaa edilmiştir. Çırağan Sarayı’nın bulunduğu yerdeki ilk yapı,  IV. Murat (1623–1640)’ın kızı Kaya Sultan ve eşi Melek Ahmet Paşa tarafından yaptırılan yalıdır. Sonraki yıllarda  I.Mahmut da bu yalıyı kullanmıştır. III. Ahmet zamanında(1703-1730) Vezir-i Azam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa, eşi Fatma Sultan (III.Ahmet’in kızı) için buraya bir yalı inşaa ettirmiştir. İbrahim Paşa burada Çırağan Şenlikleri denilen meşale şenliklerini düzenletmiş, bu sebeple bölge,  Farsça’da ışık anlamına gelen “Çırağan” ismiyle anılmaya başlanmıştır. Sultan III. Ahmet’in tahttan indirilmesinden sonra yalı bir süre kendi haline terk edilmiştir. Yapı,  III. Selim (1789–1807) döneminde, padişahın kız kardeşi Beyhan Sultan tarafından kullanılmış, Sadrazam Yusuf Paşa buradaki yapıların yıkılarak, yerine büyük bir sahil saray yapılmasını istemişse de, zamanın ekonomik koşullarından ötürü bu istek gerçekleşememiştir. Beyhan Sultan yalının yanındaki Rodoslu Yalısı’nı satın almış ve yerine bir mabeyn dairesi yaptırmıştır.

Read More

Kılıç Ali Paşa Külliyesi, Tophane’de(http://www.degisti.com/index.php/archives/1583) , Meclis-i Mebusan Caddesi üzerinde yer alır. Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa tarafından, 1580-1583 yılları arasında Mimar Sinan’a inşaa ettirilen külliye; cami, türbe, medrese, mektep, sebil ve hamamdan oluşmaktadır.

Koca Sinan, uzun mimarlık yaşamının son büyük eserlerinden biri olan Kılıç Ali Paşa Camii’nde, Ayasofya’nın(http://www.degisti.com/index.php/archives/5873) özelliklerini Osmanlı Cami mimarisiyle harmanlamış ve tamamen özel bir tasarım sunmuştur. Bu büyük boyutlu cami, Ayasofya’ya göndermeler yapan detayları, sıra dışı planı ve zengin mermer işçilikli haziresi ile etkileyici bir eserdir. Nasuh Nuri İleri, araştırmalarında, camiyi yapan amelelerin adları arasında Don Kişot’un yazarı Miguel de Saavedra Cervantes ismine de rastlamıştır. Cervantes’in haçlı savaşlarına katılarak Osmanlı’lara karşı savaştığı, Cezayir’lilere esir düştüğü ve 1580 yılında İspanya’nın fidye ödeyerek onu geri aldığı bilinmektedir.

Read More

Tophane Çeşmesi, Beyoğlu’na bağlı Tophane semtinde, Meclis-i Mebusan ve Kılıç Ali Paşa caddeleri arasında yer alır. I. Mahmut tarafından, Taksim Suyu Tesisleri’nin bitiminden sonra, 1732 yılında yaptırılmış bir meydan çeşmesidir. I. Mahmut Han Çeşmesi adıyla da bilinen çeşme, İstanbul’un üçüncü büyük ve en yüksek duvarlı çeşmesidir.

Tophane Çeşmesi, güneyden Kılıç Ali Paşa, kuzeyden Nusretiye camileriyle, batıdan Tophane atölyeleri ve doğudan rıhtım ile çevrili Tophane Meydanı’nın ortasına inşaa edilmiştir. Mimar Mehmet Ağa’nın eseri olan çeşme, zamanla kıyının doldurulmasıyla denizden uzakta kalmıştır.

Read More

Muhsinzade Mehmet Paşa Yalısı, Beşiktaş Kuruçeşme sahilinde yer alan 9 Boğaziçi yalısından biridir. Yalı, XVIII.y.y. ın ilk yarısında, II. Mora Fatihi  lakaplı, Sadrazam Muhsinzade Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Bir süre yalıda yaşayan Muhsinzade Mehmet Paşa, daha sonra onu Mehmet Said Bey ile evlenen kızı Rukiye Hanım’a düğün hediyesi olarak vermiştir. Binada, kuşaklar boyu Muhsinzade Mehmet Paşa’nın çocukları, torunları, sülalesi oturmuştur. Yalı bugün Hôtel Les Ottomans adi ile otel olarak hizmet vermektedir.

Read More