Vefa Kilise Camii (Hagios Theodoros Kilisesi) ya da Molla Gürani Camii, Vefa’da Molla Şemsettin Gürani Sokak’da yer alır. Kilise büyük olasılıkla Aziz Theodoros’a adanmıştır. Binanın ilk yapılış tarihi, mevcut parçalara ve temelinde bulunan damgalı tuğlalara bakıldığında, V.y.y.ın ortalarını işaret etmektedir. Bugünkü yapı ise XI yüzyıla I. Aleksios Komnenos dönemine aittir.

Klasik Yunan haçı planlı Hagios Theodoros Kilisesi, Fatih Sultan Mehmet devrinde Şeyhülislam Şemsettin Molla Gürani(1410-1488) tarafından camiye çevrilmiştir. Onun adini taşısa da, camii daha çok Vefa Kilise Camii olarak ün kazanmıştır. 1937’de yapılan araştırmalarda, binanın içinde başka yapılara ait izlerin bulunması, bu kilisenin bir manastır kompleksi içerisinde yer aldığı fikrini düşündürmektedir.

Read More

Divanyolu üzerinde Sultanahmet’e inen yolun hemen sağında görürsünüz beni. Banim Firuz Ağa’nın adı ile anılırım. Kendisi II.Bayezid’in hazinedarbaşısıymış. Hazinedarbaşı olmak öyle kolay değil o günlerde. Bir kere padişah neredeyse orada olunacak, Cuma namazından önce camiye gidilip padişahın seccadesi yayılacak, birkaç kez seccadeye yüz sürülecek zarar verecek herhangi bir şey var mı diye. Firuz Ağa, benim dışımda; mescitler, medreseler, çeşmeler, hamamlar, dükkânlar yaptırmış; bağlar, bahçeler, değirmenler işletmiş…

Vakfiyesinde yazdığına göre, Binbirdirek Sarnıcı bile ağanınmış. Kapımın üzerinde bulunan Arapça kitabeden de göreceğiniz üzere 896 (1490/91) yılında inşa edilmişim. Kitabem ünlü hattat Şeyh Hamdullah’a ait.İnşa edildiğim yerde daha önceleri St. Johannes Kilisesi’nin olduğu söylenmekte. Eh bulunduğum yerin Bizans döneminin görkemli ana caddesi Mese olduğu düşünülürse, neden benim yerimde de bir kilise olmuş olmasın. Tabi bir de imparatorların at yarışlarını seyrettikleri locanın burada olduğuna dair de bir görüş bulunduğunu belirteyim.

Read More

III.Ahmet Çeşmesi, Sultanahmet’de, Topkapı Sarayı’nın giriş kapısı ile Ayasofya arasında yer alır. Çeşme, 1728 yılında, Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın önerisiyle, III. Ahmet tarafından, Perayton adlı bir Bizans çeşmesi yerine inşaa edilmiştir. Zengin ve renkli dekorasyonu, taş ve bronz işçiliği, geniş saçaklarıyla Lale Devri’nin en karakteristik abidelerinden biri olan  III.Ahmet Meydan Çeşmesi’nin, mimarı Mehmet Ağa’dır. Çesmenin planını bizzat III. Ahmet’in çizdiği, başmimar Mehmet Ağa’nın bu planı uyguladığı söylenir.

Unkapanı Atatürk Köprüsü, Haliç’de, Unkapanı Küçükpazar ile Azapkapı arasında yer alır. Tarihi yarımadayı Beyoğlu yakasına bağlayan Atatürk Köprüsü,  Atatürk Bulvarı’nın devamı niteliğindedir. 1836 yılında burada Yahudi Köprüsü adında eski, ahşap bir köprü varken, II. Mahmut(1808-1839), halkı sandal ve kayık parasından kurtarmak amacıyla yeni bir köprü yaptırmaya karar vermiştir. Köprü 1836 yılında tamamlanmış, açılışı bizzat Sultan II. Mahmut Han, köprüyü at üzerinde geçerek yapmıştır.

Asıl adı Mahmudiye Köprüsü olan köprüye, geçişler ücretsiz olduğu için, halk Hayratiye Köprüsü  adını vermiştir. Dubalara oturtulmuş, ahşaptan yüzer bir köprü olan Hayratiye Köprüsü, Kaptan_ı Derya Fevzi Ahmet Paşa tarafından, Haliç tersanelerinde yaptırılmıştır. Uzunluğu ortalama400 metre, genişliği ise10 metre olan bu ilk köprü, gemi geçişlerinin gerçekleşebilmesi için açılıp-kapanabilir şekilde inşaa edilmiştir.

Read More

Küçük Mecidiye Camii ya da Teşrifiye Camii, Beşiktaş Yahya Efendi Sokak’da, Yıldız Parkı girişine doğru uzanan kısa yolun sağ tarafında yer alır. Yapı, Sultan Abdülmecit tarafından (1839-1861) Karabet Amira Balyan ve Nigoğos Balyan’a 1848’de yaptırılmıştır. Padişah bu camiyi Yıldız, Dolmabahçe ve Çırağan saraylarının merkez noktasında inşaa ettirmiştir. Ortaköy’deki Mecidiye camii(Ortaköy Camii) ile karışmaması için “Küçük Mecidiye Camii” olarak adlandırılan camiye, yerleşik cemaati bulunmadığı için “ Misafir Camii ” de denilmektedir.

Cami, toplam 1600 m²lik bir arsa üzerinde 400 m² bir alanda inşaa edilmiştir. Karşısında bir karakol binası vardır. Geçmişte bu binada, Beşiktaş Askerlik Şubesi, şimdilerde ise Beşiktaş Emniyet Müdürlüğü bulunmaktadır. Caminin harcına Kabe’den toprak getirtildiği için inşaasından sonra bu camiye özel bir kutsiyet atfedilmiştir. Geçen yüzyılda bu camiye “ Teşrifiye Camisi” denirdi. Civarında sıbyan mektebi, medrese ve kervansaray vardı. Bu kervansarayda Anadolu’ya geçecek olan askerler kalırdı.

Read More

 Halil Ethem Paşa Yalısı, Kanlıca(http://www.degisti.com/index.php/archives/6873) ile Çubuklu arasında, Çubuklu İskele Caddesi’nde yer alır. Yapı, Sultan II. Abdülhamit’in (1876–1909) sadrazamlarından Ethem İbrahim Paşa tarafından XIX. yüzyılın ikinci yarısında yaptırılmıştır. Sahilhanenin ilk sahibi olan Ethem İbrahim Paşa’nın iki oğlu; müzeciliğimizin ve sanat hayatımızın unutulmaz isimlerinden Osman Hamdi ve Halil Ethem beylerdir. Bu sebeple de yalı, farklı bir öneme ve değere  sahiptir.

Paşanın ölümünün sonra yalı, küçük oğlu Halil Ethem Bey’in adıyla anılmaya başlanmıştır. Çubuklu/Osman Hamdi Bey Yalısı olarak da bilinen yapı, barok bir plan üzerine, neoklasik üslupta inşaa edilmiştir. Yalının İtalyan bir mimarın eseri olduğu söylense de, bu bilgi kanıtlanmamıştır. Behçet Ünsal yalı için “…Batı dekorlu bir Türk yapısı olan bir sahilhane bu.”  der. 

Read More

Eyüp Sultan Camii Külliyesi, kendi adını verdiği Eyüp(http://www.degisti.com/index.php/archives/16975)semtinin merkezinde, Cami Kebir Sokak’da yer alır. Külliye’nin adı, Emevilerin İstanbul kuşatmasına katılan ve burada şehit olan Mihmandar-ı Resulullah Halit bin Ebu Eyüp el-Ensari’den gelmektedir ve külliyenin yapımına Onun medfun bulunduğu mekana bir türbe inşaa edilerek başlanmıştır. Rivayete göre, mübarek zatın medfun olduğu yeri Fatih’in Hocası Akşemsettin rüyasında görmüş, Fatih de ilk iş olarak buraya bir türbe yaptırmıştır(1458).

Cami, imaret, türbe, medrese ve çifte hamamdan meydana gelen külliye; caminin bina edildiği 1459 yılından itibaren oluşmaya başlamıştır. Eyüp Sultan Camii Külliyesi,Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u aldıktan sonra yaptırdığı ilk yapı topluluğudur.  Ayrıca Fatih Sultan Mehmet’den son padişaha kadar tüm Osmanlı padişahları burada kılıç kuşanmışlardır.