degisti.com

zamanla her şey değişir…

Archives Eylül 2011

Sirkeci

İstanbul’un kalbinin attığı liman yerleşimlerinden biridir; Sirkeci. Batıda Bahçekapı, doğuda Sarayburnu, güneyde Cağaloğlu semtleri ile çevrilmiştir. Semtin en önemli noktası Sirkeci Garı ( http://www.degisti.com/index.php/archives/6594 ), ana caddesi ise Ankara Caddesi’dir. Sahil boyunca uzanan Ragıp Gümüşpala Caddesi ve Kennedy Caddesi, Sirkeci’de birbirine bağlanırlar.

Erken Bizans döneminde deniz, tren garının arka taraflarına dek liman şeklinde içeri girermiş. Sirkeci adının da, çok eskiden beri burada var olan Strategion liman bölgesinden geldiği, zamanla bu ismin bozulup; Sirkeci halini aldığı söylenir. Bu koyda, Bizans’ın en hareketli limanlarından Prosforion ve Neorion (Osmanlı zamanı Bahçekapı)da bulunurmuş.

Osmanlı İmparatorluğu zamanında hem Topkapı Sarayı’na hem Babıali’ye yakın olması dolayısıyla oldukça önem arz eden Sirkeci’de birçok camii, han, çeşme inşaa edilmiş ama maalesef bu yapıların birçoğu günümüze ulaşamamıştır. 3 Kasım 1890’da açılan tarihi Sirkeci Garı bu semtin adeta sembolüdür. Gar hala Avrupa’yla İstanbul arasındaki demiryollarının ana durak noktası olmaya devam etmektedir. I.Dünya Savaşı bittiğinde barış anlaşmasının buradaki Orient Ekspres vagonunda imzalandığı ve 1945’de Hitlerin bu vagonu yaktığı söylenir. 

Read More

Burmalı Mescit

Kanuni Sultan Süleyman’ın genç yaşta ölen oğlu Şehzade Mehmet için Mimar Sinan’a yaptırdığı görkemli Şehzade Camii’nin dış avlu duvarının biraz ilerisinde, adını minaresinden alan bu küçücük camiyi görürüz. İçinde bulunduğu parkın ağaçları kadar abidevi Şehzade Camii sarıp sarmalamıştır onu adeta. Şehzade’nin heybetinden fark bile edilmez çoğu zaman…Orijinal bir kitabesi mevcut olmayan Burmalı Mescid Camii’nin giriş kapısı yanında 1540 tarihi çeker dikkatimizi. Ancak 902 (1497) tarihli bir vakfiyede adı geçen caminin tam inşa tarihinin bilinmediğini söyleyebiliriz.  Mısır kadılarından Emin Nurettin Osman Efendi tarafından yaptırılan cami, 953 (1546) tarihi İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri’ne de onun adıyla kaydedilmiş ve bu isimle de anılmış.

Read More

Üsküdar Meydan Çeşmesi – III.Ahmet Çeşmesi

Üsküdar Meydan Çeşmesi ya da Üsküdar III.Ahmet Çeşmesi, Üsküdar’da(http://www.degisti.com/index.php/archives/1085) İskele Meydanı’nın tam karşısında, Hakimiyeti Milliye ve Paşalimanı caddelerinin kesiştiği kavşakta yer alır.  III. Ahmet’in emriyle 1728-1729 yılları arasında, annesi Rabia Emetullah Gülnuş Sultan’ın (ö. 1715) hayratı olarak, Sadrazam Damat İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Çeşme, Boğaz’dan(http://www.degisti.com/index.php/archives/511) gelip geçen yolcuların ihtiyaçlarını görmesi amacıyla deniz kenarına inşaa edilmiş olsa da, meydan düzenleme çalışmaları sırasında bugünkü yerine taşınmıştır.

Read More

Şemsi Paşa Camii – Kuşkonmaz Camii (Üsküdar)

Şemsi Paşa Camii, Üsküdar’da kendi adını verdiği semtte yer alır. Camii, türbe ve medreseden oluşan Şemsi Paşa Külliyesi, Mimar Sinan tarafından 1580 yılında inşaa edilmiştir. Külliye, Koca Sinan’ın hayatı boyunca yaptığı en küçük külliyedir. Kuşkonmaz Camii olarak da bilinen camisi, bütün yazma eserlerde Üsküdar’da Şemsi Ahmet Paşa Camii şeklinde yer alır.

Şemsi Ahmet Paşa İsfendiyaryoğulları ailesinden, Kızıl Ahmet Bey`in oğludur. Enderun`da yetişmiş, Kanuni Sultan Süleyman`ın ve II.Selim `in musahipliğini yapmıştır. Kanuni Sultan Süleyman ile Zigetvar Kalesi `nin kuşatılmasına katılmış, III. Murat zamanında veziriazam olmuştur.

Read More

Adnan Menderes Bulvarı-Vatan Caddesi

Vatan Caddesi ya da resmi adıyla Adnan Menderes Bulvarı, Fatih Aksaray Meydanı’nda, Valide Sultan Camii ile Topkapı surları arasında, eski Bayrampaşa Deresi vadisi boyunca kuzeybatı-güneydoğu yönünde doğrusal olarak uzanan caddedir. Vatan Caddesi olarak bilinen günümüzdeki adı Adnan Menderes Bulvarı olan yolun uzunluğu yaklaşık 2.5 km. dir.

Adnan Menderes Bulvarı 1956-1957’de, dönemin başbakanı Adnan Menderes’in İstanbul’da giriştiği bir dizi imar operasyonu sonucunda Vatan Caddesi adıyla açılmış ve hizmete girmiştir. Halk arasında ve basın da, devlet ve protokol caddesi olarak da anılmaktadır.

Read More

Unkapanı

Unkapanı, Fatih ilçesine bağlı bir semttir. Doğusunda Eminönü batısında Fatih ile çevrilidir. Bizans devrinde Plateia Düzlüğü olarak bilinen yerleşim, Osmanlı devrinde, barındırdığı un kapanından dolayı  Kapan-ı Dakik olarak  adlandırılmıştır. Kapan, Osmanlılar zamanında bir tür büyük terazilerin(kabban) bulunduğu ve malların depo edilerek tartıldığı binalara denirdi. 19.yüzyılın sonlarından itibaren ise bu isim Unkapanı şeklini almıştır.

Read More

Vefa Kilise Camii – Molla Gürani Camii – Hagios Theodoros Kilisesi

Vefa Kilise Camii (Hagios Theodoros Kilisesi) ya da Molla Gürani Camii, Vefa’da Molla Şemsettin Gürani Sokak’da yer alır. Kilise büyük olasılıkla Aziz Theodoros’a adanmıştır. Binanın ilk yapılış tarihi, mevcut parçalara ve temelinde bulunan damgalı tuğlalara bakıldığında, V.y.y.ın ortalarını işaret etmektedir. Bugünkü yapı ise XI yüzyıla I. Aleksios Komnenos dönemine aittir.

Klasik Yunan haçı planlı Hagios Theodoros Kilisesi, Fatih Sultan Mehmet devrinde Şeyhülislam Şemsettin Molla Gürani(1410-1488) tarafından camiye çevrilmiştir. Onun adini taşısa da, camii daha çok Vefa Kilise Camii olarak ün kazanmıştır. 1937’de yapılan araştırmalarda, binanın içinde başka yapılara ait izlerin bulunması, bu kilisenin bir manastır kompleksi içerisinde yer aldığı fikrini düşündürmektedir.

Read More