Hagia Theodosia Kilisesi  yani bugünkü Gül Camii, Ayakapı’da, Yavuz Sultan Selim Mahallesi  Vakıf Mektebi Sokağı’nda  yer alır. Kilisenin ilk inşaası hakkında değişik görüşler vardır. Yapı, Bizans tarihçisi J.Pargoire’e göre; burada daha önce varolan bir kilisenin üzerine, Ayia Eufemia’ya ithafen I. Basileios (867-886) devrinde yapılmış, Latin istilasından sonra da “Azize Theodosia” adını almıştır.

Theodosia, İkonoklazma döneminde(726-842), Büyük Saray’ın Khalke kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesini önlemek isterken ölmüş, sonrasında da azize mertebesine yükseltilmiştir. Azize bu kiliseye  gömüldükten sonra, hastalıklarından şifa bulmak isteyenler, Bizans’a gelen hacılar ve seyyahlar tarafından devamlı ziyaret edilmiştir.

Kalamış,İstanbul’un Kadıköy(http://www.degisti.com/index.php/archives/524) ilçesinde bir semt ve aynı adla adlandırılan bir koydur. Kalamış ismi, geçmişte burada bulunan bodur ve sık sazlardan dolayı rumca sazlık kamışlık anlamına gelen Kalamissia kelimesinden gelmektedir.  Bazı kaynaklarda bu isim Kalamati olarak geçer.

Kalamış koyunun Bizans dönemindeki isminin Eutropos olduğunu söylenmektedir. Eutropos, Bizans döneminde burada yazlık sarayı olan  soylu bir kişi olarak bilinse de, Haldun Hürel onun aslında 4. yüzyıl sonlarında yaşamış bir köle olduğunu söyler.

Read More

Yenikapı Mevlevihanesi, Zeytinburnu’nda Topkapı surları dışında, Merkez Efendi Caddesi ile Mevlevi Tekkesi Sokağı arasındaki parselde bulunur. İstanbul’da Mevleviliğin merkezi konumundaki bu Mevlevihane, semahanesi, selamlığı, haremi, türbesi, somathanesi, muvakkithanesi, hünkar mahfili, matbah-ı şerifi, sarnıçları ve müştemilat ile bir yapılar topluluğu içinde yer alır. Külliyenin batısında büyük ve doğusunda küçük olmak üzere iki tane haziresi bulunmaktadır.

İsmini, surların bir yöndeki kapılarından biri olan Bab-ı Cedid (Yenikapı)’den alan mevlevihanenin,kurucusu Katip, Kocayazıcı, Yeniçeri Efendisi unvanları ile tanınmış Yeniçeri Ocağı Başhalifesi Malkoç Mehmet Efendi’dir. Hafız Paşa’nın yanında Bağdat ve Revan seferlerine (1635) katılan Mehmet Efendi, dönüşte yeniçerilerle aralarında anlaşmazlık çıkmış ve öldürülmek istenmiştir. Bu badireyi atlattıktan sonra dönüşte Konya Mevlana Dergahı’nı ziyaret etmiş “İstanbul’a sağ salim gitmek nasip olursa, orada bir Mevlevi dergahı yaptıracağım” diye dua etmiştir. İstanbul’a dönüşünde de, dergahın yapımını başlatmış, 1597’de Mevlevihane’yi açmış ve Sinan Mevlevi’nin oğlu Kemal Ahmet Dede’yi şeyh yapmıştır.

Read More

Bomonti Bira Fabrikası, Şişili’de(http://www.degisti.com/index.php/archives/15379) bulunduğu semte adını veren ve İsviçreli Bomonti kardeşler tarafından kurulan Türkiye’nin ilk modern bira fabrikasıdır. 1890 yılında İstanbul Feriköy’de kurulan fabrika,1902’de bugünkü yerinde hizmet vermeye başlamıştır.

Read More

İstanbul’un ilçelerinden biri olan Sarıyer‘in, güneyinde Beşiktaş(http://www.degisti.com/index.php/archives/2589),kuzeyinde Karadeniz, doğusunda İstanbul Boğaz’ı(http://www.degisti.com/index.php/archives/511),batısında Eyüp(http://www.degisti.com/index.php/archives/16975) yer almaktadır. İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında yer alan Sarıyer, 151 bin km2’lik alan üzerinde kurulmuştur. Eski dönemlerde Bakırköy’e(http://www.degisti.com/index.php/archives/10865) bağlı olan Sarıyer, 15 Mayıs 1930 tarihinde ilçe olmuştur.

Antik çağda Simas adı verilen yerleşim, Saron ve Skletrinas isimleri ile de anılmıştır. Bizanslar döneminde semte Limas denildiği de olmuş, bu isimlerden sadece Simas Osmanlılar dönemi başlarına kadar kullanılmıştır.

Read More

Rumelihisarı, İstanbul Boğazı’nın(http://www.degisti.com/index.php/archives/511) Rumeli yakasında yer alan semtlerinden biridir. Sarıyer(http://www.degisti.com/index.php/archives/2612) ilçesine bağlı olup, kuzeyde Emirgan(http://www.degisti.com/index.php/archives/12486), güneyde Bebek(http://www.degisti.com/index.php/archives/285) semti ile komşudur. Taksim’e(http://www.degisti.com/index.php/archives/5817) 9 km, Eminönü’ne(http://www.degisti.com/index.php/archives/4313) 10 km. uzaklıktadır.

İstanbul Boğazı’ndaki ilk Türk köyü olan Rumelihisarı’nda, okunan mezar taşlarından en eskisi üzerinde 1451 tarihi vardır. Boğaziçi’nin en eski Türk köyü olması nedeniyle sınırları geniş tutulmuş ve bu sınırlar 1940 yılına kadar korunmuştur. Zamanla yeni yerleşim birimlerinin oluşması üzerine, sınırları daralmıştır. 1950 yılından itibaren, Levent, Akatlar, Eski Maslak yolu, Etiler ve Baltalimanı’nın bir kısmı Rumelihisarı’ndan ayrılmıştır.

Yerleşimin antik çağda ki ismi “Hermanion”, Bizans döneminde ise “Lemokopion” idi. Semt “Pirhiyas” ve ” Kayon” gibi adlarla da anılıyordu. Osmanlılar döneminde ise tarihi Hisar’ın() yapılmasından sonra bölgenin adı Rumelihisarı olmuştur. Yerleşime  ayrıca “Boğazkesen”, “Boğazkesen hisarı”, “Yenicehisar” ve “Yenihisar” deniliyordu.

Read More

Beşiktaş; Boğaz’ın(http://www.degisti.com/index.php/archives/511) Avrupa yakasında yer alan, İstanbul’un en önemli ilçesidir. Yüzölçümü 1520 hektar olan Beşiktaş, doğusundan İstanbul Boğazı, kuzeyinden Sarıyer(http://www.degisti.com/index.php/archives/2612) ilçesi, batısından Şişli(http://www.degisti.com/index.php/archives/15379) ilçesi, güneyinden Beyoğlu ilçesi ile çevrelenmiştir. Sahil şeridi 8375m. olan ilçenin, 23 mahallesi bulunmaktadır.

Beşiktaş tarih boyunca birçok isimle anılmıştır. Osmanlı dönemine kadar sürekli bir yerleşim yeri özelliği kazanamayan Beşiktaş, zaman içinde çeşitli olaylara ya da buradaki önemli yapılara göre isimlendirilmiştir. Bizans döneminde yönetsel bir statüye sahip olmayan ve İasonion,Sergion,Dafne gibi isimlerle anılan bölge, Osmanlı döneminde bir yerleşim yeri kimliği kazanınca, kent yönetimindeki yerini almıştır.

Bölgeye Türkler tarafından verilen Beşiktaş isminin aslının Beştaş olduğu söylenir. Beştaş adının,Barbaros Hayrettin Paşa’nın gemilerini bağlamak için kıyıya diktirdiği beş adet taş sütundan geldiği konusunda, yaygın bir rivayet vardır. Bu konuda ciddi araştırmalar yapan Prof.Cavit Baysun ise eski kaynaklarda bölgeye Beşiktaşı dendiğini, zamanla kelimenin Beşiktaş’ a döndüğünü iddia etmektedir.

Read More