Darüşşafaka
Darüşşafaka, yetim ve yoksul müslüman çocukların yetiştirilmesi amacıyla 28 Haziran 1873’de açılan parasız yatılı, özel statülü ilk okuldur. “Şefkat yurdu” anlamına gelen Darüşşafaka’nın ilk adı “Darüşşafakatü’l İslamiye”dir. Okul, “Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye” isimli hayır derneğince İstanbul’a kazandırılmış başlıca eğitim kurumlarından biridir.
Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye derneği, Yusuf Ziya Paşa, Gazi Ahmet Muhtar Paşa, Vidinli Tevfik Paşa, Sakızlı Ahmet Paşa ve Ali Naki Efendi tarafından, 30 Mart 1863 tarihli padişah fermanıyla kurulmuştur. Dernek, Türkiye tarihinde eğitim alanında kurulan ilk sivil örgütlenme kabul edilir.
Yoksul ve yetim çocukların eğitim-öğretimine destek olmayı amaçlayan derneğin attığı ilk adım; Kapalıçarşı (http://www.degisti.com/index.php/archives/573)ve çevresinde çalışan çırakların okutulması olmuştur. Bu amaçla Beyazıt’taki eski Valide Mektebi binası onarılarak derslere başlanmıştır. Türkiye’de ilk halk okulu sayılan bu tek derslikli “çırak mektebi” 1873’e kadar bu şekilde eğitime devam etmiştir. Cemiyetin gelişmesiyle birlikte daha büyük ölçekli bir okulun kurulması gündeme gelmiş, seçenekler arasından Fransa’daki “Prytanéé Militarie De La Fleshe” denemesi örnek alınmıştır.