Çinili Hamam ya da Barbaros Hayrettin Paşa Hamamı,Fatih Zeyrek’de, İtfaiye Caddesi üzerinde yer alır. Barbaros Hayrettin Paşa tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan hamamın, 1540-1546 yılları arasında inşaa edildiği tahmin edilmektedir. Yapı, Kaptanpaşa Hamamı, Hayrettin Paşa Hamamı ve Zeyrek Hamamı olarak da bilinir.

Mimar Sinan’ın ilk yaptığı hamamlardan biri olan Çinili Hamam, aynı zamanda Sinan’ın en büyük hamamlarından biridir.Barbaros Hayrettin Paşa bu hamamı, bugün var olmayan Beşiktaş’daki medresesine gelir sağlamak amacıyla yaptırmıştır.

Çinili Hamam’ın ismi,yapının iç süslemelerinde kullanılan ve 16. yüzyılın ilk yarısına ait olan İznik çinilerinden gelmektedir. Bu çinilerden sadece erkekler kısmının sıcaklık bölümünde görülenler günümüze ulaşabilmiştir.

Yerli/yabancı birçok filme ve klibe sahne olan tarihi hamam, ünlü yönetmen Ferzan Özpetek’in 1997’de çektiği “Hamam” filminin mekanı olarak ünlenmiştir.

Yaklaşık 1300m² büyüklüğündeki hamamın erkekler ve kadınlar kısmı birbirine eşit büyüklüktedir. Yapının camekanı büyük bir kubbe ile örtülmüş, ortasına da İran şahının hediyesi olduğu söylenen fıskiyeli bir havuz yerleştirilmiştir. Soyunma odaları, camekanın üst katında yer alır. Ilıklığa camekan bölümünden geçilmektedir. Tonozla örtülü ılıklık bölümüne sonradan dört göz keselik eklenmiştir. Ilıklıktan bir geçitle sıcaklık bölümüne geçerken, beşik kubbeli bir tuvalet göze çarpar. Sıcaklıkta dört halvet, üç sofa, bir göbek taşı ve 22 kurna vardır. Halvet kapılarında farsça yazılmış ikişer mısra yer alır.

1782 ve 1833 yıllarındaki yangınlarda büyük hasar  gören hamam, muhtelif zamanlarda onarım geçirmiştir. 1833 Cibali yangınından sonra özel mülkiyete geçen yapı, böylece vakıf özelliğini yitirmiştir. Hamam 2009 yazı başında, işletmeciliğini sona erdirme kararı alan hissedarları tarafından satılığa çıkarılmıştır. 2010 Mayıs’ında Gürsel Ailesi’ne satılan hamamın, yapılacak restorasyonun ardından, Esma Sultan Yalısı gibi kültür ve turizm amaçlı kullanılması planlanmaktadır. Holdingin, Çinili Hamam’ı 4-6 milyon dolara satın aldığı, restorasyonunun ise 1-1.5 milyon doları bulacağı belirtilmektedir.

Kaynakça:

B.O.Ural, İstanbul’un 100 Mimar Sinan Eseri, İBB Kültür yayınları A.Ş., İstanbul 2011, s.108,109

İBB Web Sitesi

Hurriyetemlak.com