Debre Mebusu İsmail Hakkı Paşa Yalısı – Debreli İsmail Paşa Yalısı
Debre Mebusu İsmail Hakkı Paşa Yalısı, Beylerbeyi’nde(http://www.degisti.com/index.php/archives/1196), Beylerbeyi Camii’nin (http://www.degisti.com/index.php/archives/4724) yanında, Yalıboyu Caddesi’nde yer alır. Sultan II. Abdülhamit döneminde Debre mebusluğu yapmış olan İsmail Hakkı Paşa tarafından XIX. yüzyılın son çeyreği yaptırılmıştır. Ampir-Türk stili yalıda Barok etkileri de görülmektedir.
Yapının bulunduğu yerde daha önceleri, III Selim’in sadrazamlarından Melek Paşazade Salih Bey’in yalısı bulunuyordu. İsmail Hakkı Paşa’nın yaptırdığı yalı Mimar A.Vallaury’nin eseri olup, doğu/batı ve kuzey/güney yönünde simetrik ve iki eksenli bir plana sahiptir. 1909 yılına kadar Debreli İsmail Paşa tarafından kullanılmıştır.
İki katlı sahilhanenin 19 odası, 6 sofası, 3 holü vardır. Katlar birbirlerinden ahşap bir kornişle ayrılmıştır. Zemin katta kayıkhane kalıntısı ile geride tamamen camekanla yenilenen kayıkhane girişi yer alır. Yapının üzeri ahşap bir çatı ile örtülmüştür.
1486 metrekare arsa üzerine kurulu yapı 300 metrekaredir. Büyük sofaları dışarıya cumba şeklinde taşırılmış olup, doğu cephesinin ikinci katında sütunlu bir balkona yer verilmiştir. Eksende öne çıkarılan bölüme; iki katlı, yuvarlak kemerli, üçer pencere ile yan bölümlere; tek bir korniş altında her katta ikişer pencere açılmıştır. Sofa pencerelerinin ahşap söveleri sütunce görünümündedir. İstiridye kabuğu görünümlü kilit taşı motifi, üstte yarım daire başlıklı sarkıtlarla vurgulanmıştır. Yan bölümlerde pencere üstlerinde, tek bir dişli friz motifli korniş yer alır. Bu motif saçak altında da tekrarlanmıştır. Üstte kırma çatı yükselmektedir. Pencereler üç bölümlü giotin pencerelerdir. Diğer cephelerde de benzer tasarım görülür.
Yalının genellikle rokoko tarzında olan zengin nakış ve dekorasyonuna karşın kapıları sadedir. Bezemeleri yaldızlı tavanlarda yoğunlaşmıştır. Geometrik desenli bordürlerin arasına manzara ve mimari konulu resimler yapılmıştır.
14 Mart 1983’de tamamen yanan Debre Mebusu İsmail Hakkı Paşa Yalısı, eldeki röleve projeleri ve fotoğraflara dayanılarak, Turizm Bakanlığı’nın tahsis ve onayı ile “Yalı Turizm Yatırımları ve İşletmeciliği A.Ş.” tarafından, 1993-1996 tarihlerinde, yeniden aslına uygun şekilde inşaa edilmiş ve Bosphorus Palace Hotel olarak turizme kazandırılmıştır.
Kaynakça:
Erdenen Orhan, Boğaziçi Sahilhaneleri I Anadolu Yakası, İBB Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul 2006, s.303-305
Istanbulkulturenvanteri.gov
Bosphoruspalace.com
Leave a Reply