Beşiktaş(http://www.degisti.com/index.php/archives/2589), Ortaköy(http://www.degisti.com/index.php/archives/16181) ve Balmumcu arasında, Boğaziçi’ne(http://www.degisti.com/index.php/archives/511) hakim bir konumda 500.000 m2’lik bir alanı kaplayan Yıldız, geçmişi Bizans dönemine dek inen bir koruluktur. İstanbul’un Türklerin eline geçmesinden sonra “Kazancıoğlu Bahçesi” adıyla anılan bu koruluk, büyük bir olasılıkla I. Ahmet döneminde (1603-1617) padişahın “Has Bahçe”leri arasına katılmıştır. IV. Murat (1623-1640) ve III. Selim (1789-1807) dönemlerinde de ilgi gören bu çevre, III. Selim’in, annesi Mihrişah Valide Sultan için “Yıldız” adıyla yaptırdığı bir köşkten dolayı, bu ad ile anılmaya başlanmıştır.

Yıldız Sarayı’nın bir parçası olan ve adını Fransızca “dağ evi” anlamına gelen “chalet” sözcüğünden alan Şale Köşkü (Yıldız Köşkü),19. yüzyıl Osmanlı mimarlığının en ilgi çekici yapılarından biridir. Yüksek duvarlarla çevrili bir bahçe içinde, II. Abdülhamit’in isteği üzerine üç bölüm halinde (1878-1880, 1889, 1898) inşaa edilmiştir. Köşkün birinci bölümü 1880’de yapılmıştır. 1889’da Sarkis Balyan’a yaptırılan ek bina ile köşk genişletilerek oda ve salonlar eklenmiştir. Merasim Köşkü adıyla bilinen ve İtalyan mimar Raimondo D’Aranco’nun yaptığı üçüncü bölüm ise 1898 yılında tamamlanmıştır. Son iki bölüm, Alman İmparatoru II. Wilhelm’in, İstanbul’a gelişlerinde konaklaması için yapılmıştır, ki Şale Köşkü bu özelliğiyle, “devlet konukevi” niteliği taşımaktadır.

Yüksek ve kâgir bir bodrum üzerine iki katlı olan Şale Köşkü’nün çatı örtüsü içerisine de çatı katları yerleştirilmiştir. Köşkün bodrumunda mutfak, depolar, çamaşırlık ve diğer servis odaları yer alır. Giriş katında sefir odası, piyanolu salon, misafir odası, teşrifat odası isimlerini taşıyan odalar bulunur. Girişin karşısına gelen alandaki arka kapı, Yıldız Sarayı’nın harem bahçesine açılmaktadır. Aynı zamanda bu kapı, saray ile köşk arasındaki bağlantıyı sağlar.

Köşkün ikinci katı, farklı üsluplarda, zengin bezeli törenler için yapılmış,mekanlardan oluşmuştur. Yapıya dört basamakla ulaşılan bir sahanlıktan girilmektedir. Giriş holünde küçük, ahşap, barok üslupta bir merdiven bulunmaktadır. Rokoko üslubunda bezmelerle süslenen bu merdivenden sonra salonlara ayrı koridorlarla ulaşılmaktadır.  Şale Köşkü kendine özgü salonları ile tanınmıştır ki, bunların başında 15×30 metre ölçüsüyle büyük Merasim Salonu gelmektedir. Yüksek pencerelerle aydınlatılmış, çok renkli bir bezemesi olan bu salonun, köşeleri sekizgen çıkmalarla derinleştirilmiş ve duvarlarına yüksek, geniş aynalar yerleştirilmiştir.

Şale Köşkü’nün bir diğer mekanı da Sedefli Salon denilen yemek salonudur. Sarkis Balyan tarafından yapılan bu salonda, Raimondo d’Aronco’nun da bazı çalışmalar yapmış olduğu, Milli Saraylar arşivindeki belgelerde belirtilmektedir. Bu salonda kırmızı, yeşil ve altın varaklar ile büyük ölçüde mavi renkli bezemeler kullanılmıştır. Salonun sedef kakmalı kapı ve dolap kapakları ise Çırağan Sarayı’ndan getirilmiştir.

Köşkün Sırmalı Salonu, klasik ve geometrik üslupta süslerle tezyin edilmiş olup, yer yer rokoko bezemeler de görülmektedir. Nikolaki Kalfa tarafından yapılmış olan Sarı Salon ise içerisindeki eşyalarla ve süslemeleriyle tamamen barok üsluptadır. Salonun tavanına elips biçiminde bir göbek yapılmış ve bunun üzerine de altın yaldızın egemen olduğu renkli bir bezeme uygulanmıştır.

Şale Köşkü’nün aydınlatılmasını Siemens Halske firması yapmıştır. Bu firma tarafından yapılmış olan tesisata Beykoz Fabrikay-ı Hümayun’dan özel olarak yapılmış avizeler yerleştirilmiştir. Isıtma donanımı ile sobaları İsveç firması tarafından yapılmış ayrıca Kuk Tel Detachement tarafından da telefon tesisatı kurulmuştur.

Cumhuriyetin ilk yıllarında İstanbul Belediyesi tarafından Mario Serra isimli bir İtalyan işletmeciye kiralanan köşk, 1930 yılında Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı’na verilmiştir.  7Temmuz 1985’te müze-saray olarak ziyarete açılan Şale Köşkü, günümüzde, TBMM’ne bağlı Milli Saraylar bünyesinde, bir müze-saray olarak hizmet vermekte, bahçesiyle ulusal ya da uluslararası boyutta resepsiyonlara ev sahipliği yapmaktadır.

Şale Köşkü, Pazartesi ve Perşembe günleri dışında her gün, 09.30-16:00(17.00) saatlerinde ziyarete açıktır.