Rasim Paşa Yalısı – Ajia Otel
Kanlıca Rasim Paşa Yalısı-Ajia Otel, Kanlıca’da, (http://www.degisti.com/index.php/archives/6873) Halide Edip Adıvar Caddesi üzerinde yer alır. Üç katlı ve ahşap olarak inşaa edilen yalı, XIX.yüzyıla aittir. Ampir üslubundaki yalıyı, Balyan ailesinin inşaa ettiği tahmin edilmektedir.
Yalının sahibi, Abdülaziz ve Abdülhamit’in saltanat yıllarında yaşamış olan Rasim Paşa’dır(1826-1897). Hayatının büyük kısmı İstanbul dışında, valiliklerde geçen Rasim Paşa, bir Kapalıçarşı esnafının oğlu olmasına rağmen, çocukluğunu Atina’da geçirmiş ve burada on iki yıl okula devam etmiştir. İstanbul’da şehremini (Belediye Başkanı) iken, savaş kırgını göçmenleri , Abdülhamit’e karşı Sultan Murat’ı yeniden tahta çıkarmak için örgütlediği yolunda, hakkında ispinyoncu olduğu kararı verilmiş ve derhal azledilmiştir. Trablusgarp’da valiyken hastalık nedeniyle 1895’de İstanbul’a dönmüş ve 1897 yılında, Kanlıca’daki yalısında ölmüştür.
Yalı 1897’de çıkan yangında tamamen yanmış, yerine eskisinin yarısı büyüklüğünde, yeni bir yalı yapılmıştır. Taş servis katı üzerine 2 katlı ve ahşap olan yeni yalı, 1915’de belediyeye satılmış, dağa kadar devan eden arka kısmı ise 1925 yılında yıktırılmıştır.
Planı simetrik değildir.Birinci katta 1salon, 7 oda, 2 sofa, ikinci katta 1 salon, 6 oda, 1sofa bulunmaktadır. Behçet Ünsal yalıyla ilgili şunları demiştir: “Bu yapıtta, Boğaziçi yalı mimarisine tamamen yabancı düşen bir stil ile karşılaşıyoruz. Avrupa’da, uzun sürmemiş olan Ampir stili modasının Türk mimarisi üzerine bir özenti olarak taklid edilişidir, geç olarak… Yalının koru yönündeki fasadı sade ve basittir. Buna mukabil kıyı fasadları daha esaslıdır. Çağının mimari anlayışına uygun biçimde: Portikli çıkıntılar, frontonlu çatı kalkanları, yuvarlak kemerli fronton başlı ve kornişli dikey ikiz pencereler ve değişik kayıtlı pencere kanatları ve çatı kornişi silmeleri ile bezemeli konsollar;akantlı başlıklar, v.s. Grek-Romen eğilimli ve tavan dekorları Türk mimarisine yabancı düşen stil farklılıklarıdır. Planda geleneksel, yatay ve dikey akslı, yalı kat kompozisyonunda da yabancılaşma belli oluyor;bizim planların sofaları daha doğurgan ve üretgen bir elemandır…”
Tarihi Rasim Paşa Yalısı’nın geçirdiği geniş kapsamlı restorasyondan sonra turizme kazandırılması ile ortaya çıkan Ajia Otel ise 2004 yılında açılmıştır. Otel, 10 deluxe, 6 suit, toplam 16 oda ile hizmet vermektedir. İstanbul Doors Group ve Serdar Bilgili tarafından işletilen Ajia’nın, birbirinden bağımsız olarak dizayn edilmiş her odası, en modern teçhizat ve konfor anlayışıyla, 1800’lerin zerafetini yansıtacak şekilde döşenmiştir.
Adminden Not: Ajia Otelin internet sitesinde anadil maalesef ingilizce.Türkçe ise alternatif dil olarak verilmiş! Les Ottomans’da Türkçenin T si bile görünmüyor diye burada Türkçenin dil seçeneklerinde olmasına sevinmeli miyiz?
Kaynakça:
O.Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri I Anadolu Yakası, Kültür A.Ş, İstanbul 2006, s.69,73
Eser gürsoy
Ben bu Ahmet Rasim paşa Yalısı’nda 1952/53 senesinde ilkokul ikinci sınıfı. Tamamladım.