Şişli Camii

Şişli Camii, Şişli’de 19 Mayıs Mahallesi’nde, Halaskargazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi arasında kalan ada üzerinde yer alır. 1945’de yapımına başlanıp, 1949’da ibadete açılmış olan camiinin başmimari Vasfi Egeli’dir. O dönemde Vakıflar Başmimarı olan Egeli’ye statikte Prof Dr. Fikri Santur, detaylarda Yüksek Mimar Nazimi Yanal ile Mimar Vahan Kantarcı yardımcı olmuşlardır. Camii’nin süslemelerinde önemli bir yere sahip olan yazılar ise Hamit Aytaç, Macit Ayral ve Halim Özyazıcı’ya aittir.

Camii, etrafı duvarlarla çevrili, biri mihrap yönünde, diğerleri ise iki yanda olmak üzere toplam üç kapısı olan bir avlunun ortasında yer almaktadır. Avluda bulunan onikigen mermer şadırvan, ince ve özenli işçiliğiyle dikkati çekmektedir. Ayrıca avluda, bitişik olarak inşaa edilmiş olan kütüphane, hamam, müezzin nöbet odaları, gasilhaneler ve bunların altında tuvaletlerle, abdest alma yerleri de mevcuttur.

Şişli Camii, tamamen klasik Osmanlı mimarisi tarzında inşaa edilmiştir. Yapı, bir anakubbe,bunun etrafındaki üç yarım kubbe, revaklı son cemaat yeri ve anabinaya bitişik olan minareden oluşmuştur. Duvarları eski yığma usulde işlenmiş, küfeki taşıyla yapılmış, kubbe bu duvarlara betonarme olarak oturtulmuştur. İki katlı pencere düzenine sahip olan yapıda, üst hizadaki pencereler ve kasnak pencereleri sabit, alt kattakiler ise açılabilir dikdörtgen pencerelerdir.

Çokgen gövdeli, tek şerefeli minaresi, yapının batı cephesine bitişik olarak yapılmıştır. Minarenin mukarnas dolgulu şerefesinin altında, kırmızı renkli taştan, sıralı palmet dizisi dolanmaktadır. Girişi dışarıdan, güneye bakan, merdivenlerle ulaşılan bir kapıdan sağlanmıştır. Bu kapının yanında müezzinin camiye girişini sağlayan, doğrudan içeriye açılan bir kapı daha vardır.

Caminin önünde beş gözlü, kubbeli bir son cemaat yeri bulunur. Giriş bölümü saçak hizasında yapılan bir yükselti ile belirginleştirilmiştir. Camiye ,üzerinde üçgen şeklinde düzenlenmiş aynalı istifli, altın yaldızla yazılmış bir ayet kitabesi bulunan, basık kemerli bir kapıdan girilmektedir. Kapının köşeliklerinde çok ince işçilik gösteren altın yaldızla bezenmiş iki kabara vardır. Ayrıca son cemaat yerine açılan kapının iki yanında bulunan ikişer pencerenin alınlıklarında, yine altın yaldızla yazılmış ayet kitabeleri yer almaktadır.

Harime girildiğinde, mihrap cephesi hariç diğer üç cephede, üst hizada mahfillerin dolandığı görülmektedir. Camide müezzin mahfili, kadınlar ve erkekler mahfili mevcuttur. Yan kanatlardaki kadınlar mahfillerine, doğu ve batı cephelerdeki merdivenlerden, girişin üzerindeki müezzin mahfiline ise kapıdan girilince sağ tarafta yer alan merdivenlerle ulaşılmaktadır. Birbirleriyle bağlantısız olan mahfillerden yandakiler, Bursa kemerleriyle bağlanmış sütunlar tarafından taşınmaktadır.

Bu yan bölümlerin tavanında, ahşap üzerine kalem işi ile yapılmış çok renkli, madalyonlu bir bezeme yer almaktadır. Ayrıca bütün alt kat pencerelerinin tavanlarında yine çok renkli kalem işi bezeme olduğu görülmektedir. Bunun dışında bütün üst örtü (ana kubbe ile pandantifleri, yarım kubbeler, bunların kubbeye bağlantısını sağlayan kemerler) klasik üsluptaki, çok renkli kalem işleriyle bezenmiştir. Harimde kubbenin altında,mermerden yapılmış, yaldızla hareketlendirilmiş, dilimli kenarlı, ince işçilik gösteren, ajurlu, geometrik ve bitkisel bezemeye sahip fıskiyeli bir havuz bulunmaktadır. Aynı taşçı ustasının elinden çıkan minber ve mermer mihrap da, son derece başarılı uygulamalarıyla dikkati çekmektedirler. Vitraylı pencereler, camiye renkli bir görünüm kazandırmaktadır.

Cami içinde sol tarafta, tarihi bir Kabe örtüsü bulunmaktadır.