Küçüksu Mihrişah Sultan Çeşmesi ya da Küçüksu Kasrı Çeşmesi, Beykoz Küçüksu’da, Küçüksu Caddesi üzerinde yer alır. Küçüksu Kasrı ( http://www.degisti.com/index.php/archives/4489 ) içinde yer alan çeşme, 1806’da Sultan III. Selim Han tarafından annesi Mihrişah Sultan adına yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen çeşme, Göksu ve Küçüksu dereleri arasındaki ünlü mesirede yer alması dolayısıyla, İstanbul literatüründe özel bir yere sahiptir. Eski Boğaziçi resimlerinde en fazla tasvir edilen yapılardan biridir; Küçüksu Çeşmesi.

Yapı, günümüze özgün olarak gelebilmeyi başarmış ender eserlerdendir. Sultan III.Selim 1792’de henüz ahşap bir yapı olan Küçüksu Kasrı’nı tamir ettirmiş, kasrın arkasında ve yanında bulunan ağaçlık mesire yerini de düzenletmiş ve 1806 yılında, çok sevdiği annesi için buraya bir çeşme yaptırmıştır.

Küçüksu Mihrişah Sultan Çeşmesi, barok ve ampir üslupları arasındaki geçiş dönemini yansıtmaktadır.  Kareye yakın dikdörtgen planlı(3.20 x 3.90 ), dört yüzlü bir meydan çeşmesidir. Deniz kenarında inşaa edilen çeşme, üç basamaklı bir platform üzerinde dikdörtgen kaidelidir. Bugün görünen platform özgün değildir. Çeşmenin köşeleri, başlıklı ve tabanlı gömme sütuncelerle vurgulanmıştır. Dört tarafında bulunan küçük kuleciklerle desteklenen kubbesi, geniş saçaklarla çevrelenmiş ve bu geniş taş saçaklar dışarıya doğru yükseltilmiştir. Saçak, muhteşem ampir bezemelerle donatılmıştır.

Karşılıklı iki yüzde dışa taşırılmış yalaklar, akant yapraklarıyla süslü, S biçimli birer barok konsol tarafından desteklenmektedir. Yuvarlak kemerli, az derin nişli musluk tablasında, kilit taşında akant ve deniz kabuğu motifleri görülür. Niş dışında kalan cephe yüzeyleri, alçak kabartma tekniğinde soyut dal ve çiçek motifleriyle tezyin edilmiştir. Çeşmenin geniş yüzündeki tuğralar, III.Selim’e aittir. Dört tarafa konulan ve toplam otuz iki satır olan kitabeler, Hafif Mehmet Paşa tarafından yazılmıştır. Çayıra bakan son mısrada, çeşmenin inşaa tarihi olan 1806/H.1221 tarihi yer alır.

Linkler:

beykozum.net

wikipedia.org