Yavuz Sultan Selim Camii Külliyesi

Yavuz Sultan Selim Camii Külliyesi, Fatih’de Yavuz Selim semtinde,Yavuz Selim Caddesi Tabakyunus sokağı’nda yer alır. İstanbul’un beşinci tepesi üzerinde, Haliç’ e hakim konumdadır.

Camii, Yavuz Sultan Selim adına oğlu Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmıştır. İnşaasına 1519’da başlanıp, 1522’de tamamlanmış olduğu, kapısı üzerindeki kitabesinde yazmaktadır. Bazı kaynaklar caminin mimarını Mimar Sinan olarak göstermişse de, arşiv vesikaları eserin Mimar Acem Ali tarafından yapıldığını göstermektedir . Evliya Çelebi ise yapının mimarını Mimar Sinan olarak belirtmiştir.

Külliye; camii, değişik dönemlerde eklenen dört türbe, misafirler için dörder odalı bir tabhane, medrese ve bir mektepten müteşekkildir. Bu yapılardan; cami, türbe ve sıbyan mektebi günümüze ulaşmıştır.

Tabhaneli camilerin son örneklerinden biri olan Yavuz Sultan Selim Camii büyük bir dış avlunun ortasında bulunur. İç avluya üç farklı kapıdan girilmektedir. Bu üç kapı; Türbe kapısı, Çarşı kapısı, Kırkmerdiven kapısı’dır. İç avlusunu, son cemaat yerindekilerde dahil 18 sütunun taşıdığı 22 kubbe çevrelemektedir. Avlunun ortasında, sekiz mermer sütunlu bir şadırvan yer alır.

Kesme taştan inşaa edilen, kare planlı, sade görünüşlü caminin kubbesine geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Bu kubbenin ağırlığı, duvarlara gömülmüş olan kemerlere yüklenmiştir. 24.5 metrelik kubbe çapı ve 34.5 metrelik kubbe yüksekliği ile Yavuz Sultan Selim Camii İstanbul’un orta boyutlu camiileri arasındadır. Harimin sağ tarafında, altı ayak üzerine oturtulmuş müezzin mahfili, sol kısımda ise sekiz sütun üzerinde yükselen hünkar mahfili yer alır. Evliya Çelebi, hünkar mahfilinde bulunan altın yaldızlı kafeslerin Sultan İbrahim tarafından yapıya eklendiğini belirtirmiştir. Mermer minber de dahil olmak üzere yapıda bütün elemanlar,oymacılık, kakmacılık, çinicilik, tezhip, hat ve nakış sanat eserleriyle donatılmıştır. Pencerelerde ve kapılarda oymacılık sanatının en güzel örnekleri görülür. Mihrabı çinilerle tezyin edilmiştir. Caminin birer şerefeli iki minaresi bulunur.

Yapının iki yanında, dokuzar kubbeli iki misafirhane vardır. Karşı tarafında ise bir medresesi bulunmaktadır. Caminin en sağındaki sekizgen türbe Yavuz Sultan Selim’indir. Mimarı Acem Ali’dir. İki sıra pencereli türbenin,4 renkli sütunun taşıdığı beş kemerli bir revağı vardır. Kapılar sedef kakmalı, abonozdur. Yapının içi rengarek çinilerle tezyin edilmiştir. Pencere kanatları ise abanoz ve fildişi kakmalıdır. Üst tarafta ‘her nefis ölümü tadacaktır’ ayeti yazılıdır. Diğer türbelerde Yavuz Sultan Selim’in kızı Hatice Sultan ile kızı,Ayşe Hafsa Sultan, şehzadeler Murad, Mahmud, Abdullah, diğerinde Sultan Abdülmecit gömülüdür.

Yavuz Selim Camii, 3 Kasim 2006 tarihinde ,Vakiflar Genel Müdürlügünün tarafından restorasyona alınmıştır. Bu çalışmalar planlanandan daha geç bir tarihde; 2009 yılı sonlarında tamamlanmıştır.